Morawy Południowe – Pécs – Podkarpackie – Tokaj i Sobrance
Region uprawy winorośli Południowych Moraw
Morawy Południowe są uznawane za serce Europy, ponieważ leżą na granicy Masywu Czeskiego i Zachodnich Karpat. Warunki geograficzne i klimatyczne regionu są idealne do uprawy wina – okres najbardziej intensywnego dojrzewania następuje podczas najmniejszych opadów, w sierpniu i wrześniu. Połączenie klimatu kontynentalnego z czterema odrębnymi porami roku i ciepłe powietrze napływające z południowych dopływów Dunaju to jeden z sekretnych elementów morawskich win słynnych na całym świecie.
Jakkolwiek uprawianie winorośli i produkcja wina rozprzestrzeniła się w Europie wraz z ekspansją Imperium Rzymskiego, historia witikultury Południowych Moraw sięga czasów celtyckich. Przez wieki wino uważano za ważny składnik codziennej diety. Towarzyszyło ono posiłkom z różnych powodów. Jednym z nich był fakt, że nie było wiadomo czy woda jest zdatna do picia. W Wiekach Średnich kupcy i szlachta pili wino do każdego posiłku, utrzymywali również dobrze zaopatrzone piwniczki winne. Pod koniec XIX wieku Gregor Wolný , ceniony Benedyktyn, nauczyciel i historyk, na prośbę Marii Teresy sklasyfikował wina produkowane na Morawach, czym przyczynił się do rozpowszechniania dystrybucji win jakościowych w Europie.
Zachodnia część Moraw, miedzy Znojmo I Brnem, leży na granicy Masywu Czeskiego i doskonale nadaje się do uprawy win Ryzlink Rýnský (Riesling) i Veltlínské Zelené (Grüner Veltliner). Część centralna, podregion winny Mikulov, rozciąga się na południe od Brna. Wapienne stoki wzgórz Pálava to najlepsza gleba do uprawy Ryzlink Vlašský (Welschriesling). Ponadto, w tym regionie dominują wina takie jak Sauvignon, Rulandskému Bílé (Pinot Blanc) jak również Rulandské šedé (Pinot gris). Podregion winny Velké Pavlovice leży w środkowej części Moraw i jest słynny z wysokiej jakości wina czerwonego o nazwie Frankovka (Blaufränkisch). Część najbardziej wysunięta na wschód, podregion winny Slovácko charakteryzuje się bardzo zróżnicowanymi naturalnymi warunkami uprawnymi. Dlatego też znajdujemy tutaj szeroki wachlarz zróżnicowanych winorośli od Ryzlink Rýnský (Riesling) poprzez Rulandské Modré (Pinot Noir) aż po całkiem nowe krzyżówki miejscowej odmiany Cabernet Moravia.
Południowe Morawy, które mają ponad 17 000 hektarów zarejestrowanych winnic, stanowią 96% wszystkich winnic w Republice Czeskiej. Około 20 220 właścicieli winnic z tego regionu oferuje degustację swojego wina wraz ze smacznym posiłkiem złożonym z lokalnych specjałów oraz z pogawędką o sekretach produkcji wina. Zapraszamy z wizytą do którejś z piwniczek winnych. Turyści zainteresowani tematyką wina są mile widziani przez cały rok, jednakże wiele miejscowości świętuje zbiory winogron od września do listopada. Wizyta podczas festiwalu wina to świetna okazja nie tylko do degustacji i kupna wysokiej jakości morawskiego wina, ale również do cofnięcia się w czasie podczas oglądania występów tanecznych w ludowych strojach wykonywanych przez tutejszych mieszkańców.
Węgry – region uprawy winorośli Pécs
Historia
Historia witikultury i produkcji wina w tym regionie sięga IV wieku p.n.e. W Pécs można odnaleźć zarówno ślady technologii celtyckiej jak i rzymskiej. Obecność Rzymian i wytwarzanie przez nich wina na tym terenie pozostawiła po sobie ślady: dzbany i kielichy odnalezione na cmentarzach pierwszych chrześcijan, a w późniejszym czasie różne przedmioty z motywami winogron. W czasach tureckiego panowania region rozwijał się nadal pomimo, że Arabom nie wolno było korzystać ze smaku i pozytywnych fizjologicznych efektów wina. Kiedy miasto otrzymało status Wolnego Miasta Królewskiego rozwój stał się bardziej dynamiczny. W połowie XIX wieku na sztukę uprawiania winorośli wpłynęła rewolucja przemysłowa. Wina z regionu Baranya zaczęły być słynne. Czasy rozwoju skończyły się za sprawą filoksery, która zniszczyła 80 % plantacji. Odrodzenie następowało powoli i z trudem. Każda zniszczona plantacja została zastąpiona przez odporne na filokserę szczepy z Nowego Świata. Sytuacja uległa poprawie na początku XX wieku, ale rozwój został zatrzymany przez zeświecczenie po II wojnie światowej. Upadek reżimu komunistycznego zatrzymał upadek witikultury, chociaż główna część terenów uprawnych została już stworzona. Na szczęście rozwój nadal postępuje, powstają nowe piwniczki winne, a pozycja tych powstałych wcześniej staje się coraz silniejsza. Kluczem jest jakość. Zamiast produkcji masowej kładziemy nacisk na wartość produktów wykonywanych ręcznie
Klimat
Nasz region obejmujący 7 000 hektarów – z czego 740 to uprawa winorośli – ma klimat śródziemnomorski. Ze względu na duże nasłonecznienie lato jest tu gorące i suche. Po nim następuje relatywnie łagodna zima (średnia temperatura: 10,5-10,8 °C, średnie nasłonecznienie: 2060-2080 godzin, średnia suma opadów atmosferycznych: 620-700 mm). Góry Mecsek chronią winnice i pozwalają winoroślom rosnąć wysoko. Producenci wytwarzają jakościowe wino czerwone, mimo że gleba i klimat sprzyjają uprawie winorośli na wina białe. Produkcja win białych znacząco wzrosła przez ostatnie lata.
Ukształtowanie terenu
Region uprawy winorośli Pécs rozpościera się nad południowymi zboczami gór Mecsek. Wspaniałe naturalne geograficzne cechy zapewniają wyjątkową, przynoszącą plony ziemię. Cechy górzystej gleby także są pomocne w uprawie winogron: gleba brunatna, lessowa, czerwony piaskowiec permski, glina panońska, wapień itp.
Plantacje można znaleźć na wysokości 110-130 metrów nas poziomem morza, ale większość znajduje się 180-270 metrów n.p.m.
Rodzaje winogron
Unikalnym, lokalnym winem, który jest wizytówką szlaku winnego Pécs-Mecsek jest Cirfandli. Teren ten obejmuje obszar od Szigetvár-Turbék do Mecseknádasd. Oczywiście słynne, klasyczne typy win takie jak Sauvignon blanc, Pinot noir, Cabernet franc, Merlot or Chardonnay również powstają z upraw gór Mecsek.
Polska – region uprawy winorośli na Podkarpaciu
Z ogromną przyjemnością zapraszamy do odkrywania podkarpackich ścieżek produkcji wina. Współczesny przemysł winny w Polsce ciągle jest w fazie kształtowania się, ale region Podkarpacia ma już czym się pochwalić. Jesteśmy największym i najdynamiczniej rozwijającym się regionem winiarskim w kraju. To dopiero początek powstawania nowej polskiej tradycji winiarskiej. Podkarpacie jest zdecydowanym przodownikiem, umacniając swą pozycję pioniera i lidera w kwestii liczby wytwórni win jak również ilości oraz jakości produkowanego wina. Wino z Podkarpacia nie wyróżnia tego regionu jedynie w skali lokalnej. Jest rozpoznawane również poza granicami Polski, co doskonale współgra ze strategią rozwoju i promocji tego regionu. Stało się rozpoznawalne, wysoko oceniane i znane koneserom wina. Zdobywa nagrody i medale w międzynarodowych konkursach wina. Winnice przyciągają turystów szukających niezwykłej oferty i otwartych na innowacyjność i regionalność. Entuzjaści wina są zainteresowani winem podkarpackim. Wino to, tak jak samo Podkarpacie, jest jedyne w swoim rodzaju: tajemnicze, kuszące różnorodnością natury i kultury, ciągle odkrywane ponownie przez tłumy turystów szukających wyjątkowej przygody i wysoce doceniane przez tych, którzy już je znają.
To właśnie na Podkarpaciu odrodziła się współczesna polska marka wina i tu następuje jej najszybszy rozwój. Bez względu na to, jak szybko winnice w innych regionach Polski będą wzrastać w przyszłości, pionierski status pozostanie przy Podkarpaciu. Po pierwsze, w 1984 Roman Myśliwiec, pochodzący z tego regionu, założył pierwszą, profesjonalną, polską winnicę. Po drugie, lokalne władze Podkarpacia, jako pierwsze w kraju zwróciły uwagę na ogromny potencjał, jaki niesie rozwój przemysłu winiarskiego i od kilku lat wspiera go, postrzegając w tym możliwość promocji i przyspieszenie rozwoju regionu.
W żadnym innym rejonie Polski właściciele winnic nie mogą liczyć na takie wsparcie. Po trzecie, Podkarpacie stało się centrum edukacyjnym w zakresie wiedzy winiarskiej, a działalność ta nadal się rozwija. Dużą rolę odgrywa tu otwarta formuła wszelkich działań Stowarzyszenia Winiarzy Podkarpacia. Przez niespełna 10 lat powstało około 150 wytwórni win i nadal tworzą się nowe. Szacuje się, że zajmują one około 100 hektarów. Najczęściej spotykane gospodarstwa winiarskie w tym regionie mają średnią wielkość 20 – 30 akrów, chociaż można łatwo znaleźć większe nasadzenia – rozległe do 2 – 3 hektarów, z tendencją do poszerzania uprawy.
Dominujące są odmiany odporne, które sprawdziły się w miejscowym klimacie: Seyval Blanc, Hibernal, Bianca, Jutrzenka, Johanniter na wino białe, Rondo, Regent, Marechal Foch i Leon Millot na czerwone.
Słowacja – region uprawy winorośli Tokaj i Sobrance
Region Tokaj
Położenie geograficzne:
Tokaj to zamknięty, geograficzny obszar witi- i winikultury w zlewisku rzeki Bodrog. Jego granice wyznaczają wzgórza Zemplín i Rozhľadňa (469 m), a od południa (Węgry) zlewisko rzek Tisa i Bodrog. Terytorium ciągnie się aż z Węgier. To najmniejszy obszar uprawy winorośli nie tylko na Słowacji, ale również na świecie. Jest to również jeden z pięciu terenów na świecie, gdzie można produkować wino słodkie. Tokajska ziemia może być wykorzystana jedynie do uprawy winorośli certyfikowanych hodowców win: Lipovina, Furmint, Muškát žltý oraz Zeta.
Geologia i klimat:
Mieszanka gleby wulkanicznej w regionie to andezyt i riolit, a tuf wulkaniczny jest powodem powstania ziemi gliniasto-piaszczystej, bogatej w minerały. Skały znalezione w ziemi wzgórz Zemplín są głównie kwasowe. Winnice umiejscowione są głównie w środkowych lub wyższych partiach zboczy, gdzie gleba jest skalista lub tufowa. Taki rodzaj gleby zapewnia tokajskim winogronom najlepsze warunki cieplne przy zmianach temperatury. Skały gromadzą ciepło słoneczne za dnia i oddają je w nocy. Wyrównują różnice temperatur między różnymi częściami doby. Ten proces przyspiesza dojrzewanie winogron i tworzy korzystne warunki to powstania bukietu i aromatu tokajskiego wina.
Pogoda jest bardzo ważna. Długa, słoneczna jesień umożliwia grzybowi Borytris cinerea wniknięcie w dojrzałe winogrona, co je wysusza i powoduje ich przemianę w cibeba. Tokajskiego wina nie można bez nich wyprodukować.
Historia:
Początki uprawy wina sięgają czasów rzymskich, kiedy region był częścią Panonii – prowincji rzymskiej. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Słowianie kontynuowali uprawę. Ogromną zasługę w rozwoju witikultury w tym regionie przypisuje się osadnikom włoskim z XIII i XIV wieku, którzy przywieźli ze sobą doświadczenie uprawne oraz podstawowy szczep wina tokajskiego – Furmint.
Większość piwniczek tokajskich została zbudowana w czasie wojen tureckich w XVI i XVII wieku, jako schronienie dla ludzi i ich dobytku przed rabującą armią.
Od 1560 roku, kiedy to w łacińsko – węgierskim słowniku autorstwa Fabriciusa Balázs'a po raz pierwszy użyto terminu "cibeba", produkcja, technologia i samo wino tokajskie stają się coraz lepsze.
Znaczące momenty w historii tokajskiego wina łączą się z imionami słynnych ludzi, którzy je kosztowali. Pośród jego wielbicieli znajdujemy rosyjskich carów, Anatole'a France'a, Woltera, Cromwella, a nawet Napoleona i Ludwika XIV. Tokaj ma bardzo specyficzną właściwość: Vinum regum – reg vinorum (Wino królów – król pośród win).
Region Sobrance:
Położenie geograficzne:
Obszar ten należy do winnego regionu Wschodniej Słowacji, który obejmuje góry Wyhorlat, niedaleko wygasłego wulkanu o tej samej nazwie.
Klimat:
Klimat jest bardzo ciepły i łagodnie wilgotny, chociaż zimy są z reguły bardzo chłodne. Winorośl czerpie minerały z wulkanicznego podłoża, co daje specyficzny smak miejscowemu winu.
Historia:
Rozwój winikultury zaczął się kiedy w XII wieku z Francji przybyli norbertanie i osiedlili się w klasztorze w Leles, niedaleko Trebišov. Zakonnicy rozpoczęli uprawę wina. W późniejszym czasie szlachta przejęła produkcję od klasztorów. W latach 20-tych XX wieku powstała "Improving Station" w miejscowości Orechova I fabryka wina w miejscowości Tibava.
